Tytuł:

[Ugoda wieczysta władz miasta Poznania z mieszczaninem poznańskim Wojciechem Gerlinem (byłym ławnikiem, rajcą, wójtem i burmistrzem), zawarta na rozkaz króla Kazimierza Jagiellończyka].

Współtwórca:

Stanisław pisarz poznański 15w.

Temat i słowa kluczowe:

Wojciech Gerlin mieszczanin poznański, burmistrz (?-po 1454) ; Władysław Jagiełło (1362-1434) król Polski ; Władysław Warneńczyk (1424-1444) król Polski ; Kazimierz Jagiellończyk (1427-1492) król Polski ; Polska 15w. ; miasta 15w. ; sądownictwo 15w. ; Kalisz 15w. ; Poznań 15w. ; Gniezno 15w. ; Pobiedziska 15w. ; Pyzdry 15w. ; Kościan 15w. ; Kłecko 15w.

Opis:

41x22 cm ; autograf ; pergamin ; Liczne ślady zalania i duże plamy wilgoci na prawie całęj powierzchni, dwie duże plamy rozlanego inkaustu?; minuskuła gotycka; skreślenie i nadpisanie w tekście; pismo miejscami nieco wyblakłe; ślady 4 złożeń, ślady zagięć narożników. ; Na odwrocie noty streszczające, daty i sygn. archiwalne różnymi rękami, brązowym i czarnym inkaustem, przeważnie wyblakłym, z których pierwsze dwie zatarte, pozostałe łatwo czytelne: [1] "Concordia inter Magistratu[m] Civitatis Pozn[aniensis] et Albertum [...] Regis Kazimiri [...] sex Civitatibus [...]"; [2] "[...] 1560"; [3] "No 215"; [4] "1450"; [5] "C". ; Burmistrzowie i rajcy miast królewskich: Gniezna, Kalisza, Kłecka, Kościana, Pobiedzisk i Pyzdr, zebrani na wyraźny rozkaz króla Kazimierza Jagiellończyka w poznańskim ratuszu, potwierdzają, że władze miejskie Poznania zawarły ugodę wieczystą z mieszczaninem poznańskim Wojciechem Gerlinem (byłym ławnikiem, rajcą, wójtem i burmistrzem), która kończy wszelkie gwałtowne i długotrwałe spory, kłótnie, zatargi i konflikty między magistratem i mieszkańcami miasta a tym ostatnim. Ugodę zawarto pod karą 200 grzywien płatnych w razie naruszenia jej postanowień w ten sposób, że połowa tej sumy przypadnie królowi z tytułu podatku publicznego, a drugą połowę dostaną tworzący kolegium sędziowie z wymienionych miast na własne potrzeby. Gdyby grzywnę musiał zapłacić Gerlin, a nie zechce zrobić tego dobrowolnie, poniesie stosowną karę nałożoną przez sędziów. W myśl ugody zobowiązany został przede wszystkim do niezwłocznego oddania urzędowo wszelkich posiadanych królewskich listów żelaznych i innych tzw. listów przysądnych, tak pergaminowych, jak i papierowych, wystawionych dla niego przez zmarłych królów Władysława Jagiełłę, Władysłąwa Warneńczyka i aktualnie panującego Kazimierza Jagiellończyka wraz z przywieszonymi do nich lub wyciśniętymi na nich pieczęciami, a także jakichkolwiek innych przechowywanych u siebie dokumentów: wymuszonych żądaniami od panów ziemskich w przedmiocie niniejszej sprawy, wyroków przeciwko miastu Poznaniowi i jego mieszkańcom oraz innych pism królewskich, które mogą w przyszłości jemu samemu przynieść korzyści, a miastu zaszkodzić. Gdyby nie zwrócił ich wszystkich, a coś sobie zatrzymał, sędziowie na mocy udzielonych przez króla pełnomocnictw dokumenty nieoddane aktem ugody unieważniają. Ponadto za wyrządzone miastu krzywdy winien Gerlin przeprosić rajców, wójta, ławników, przysiężnych i wszystkich mieszczan. Z kolei rajcy, wójt, ławnicy i przysiężni mają uznać go za prawego i uczciwego człowieka i obywatela, podobnie jak jego dzieci, rodzonego brata i wszystkich jego przyjaciół, którzy mu w czasie tego konfliktu doradzali, tak aby nie byli już nigdy narażeni na żadne konsekwencje prawne ani próby odwetu mające przypominać ich udział w konflikcie. Dalej, nie będzie już wolno Gerlinowi, zarówno osobiście, jak i przez kogoś innego, bezpośrednio lub pośrednio czy też jawnie lub skrycie skłócać z sobą rady miejskiej z przysiężnymi i komuną miejską, znieważać urzędujących i byłych członków Rady miejskiej, ani też przeszkadzać im w urzędowaniu. Przeciwnie, jego obowiązkiem jako człowieka prawego będzie dbanie z całych sił o interes, rozwój i dobre imię miasta, zgodnie z przysięgą złożoną przy przyjmowaniu prawa miejskiego. Ponadto pod karą 200 grzywien nie przyjmie już od króla żadnych listów żelaznych lub jakichkolwiek innych glejtów, a jeśli zechce osiedlić się gdzie indziej, poznański magistrat nie może odmówić mu wydania pism polecających (tzw. świadectwa dobrego prowadzenia się). W kwestii długów zaciągniętych przez Gerlina lub pieniędzy, które pożyczył innym, zobowiązano go do spłaty należności wyłącznie urzędowo, zgodnie z prawem miejskim, tak jak to czynią inni obywatele. I na koniec, mur, jakim otoczył on swój dom przekraczając jednocześnie granice posesji, ma pozostać nietknięty bez sprzeciwu i przeszkód ze strony Rady miejskiej. Dokument ugody wystawiono w trzech jednobrzmiących egzemplarzach: jeden dla władz miejskich Poznania, drugi dla Wojciecha Gerlina, a trzeci dla sześciu miast wymienionych w dokumencie, opieczętowanych każdorazowo pieczęciami ich wszystkich. ; Pierwotnie istniało prawdopodobnie sześć pieczęci. Pozostały po nich podwójne nacięcia na zakładce oraz paski pergaminowe po 1 i 5 pieczęci. pieczęcie 2, 3, 4 i 6 numerowane cyframi rzym. kursywą nad nacięciami pasków.

Miejsce wydania:

Poznań

Typ obiektu:

dyplomy

Sygnatura:

sygn.Dypl.028

Język:

lat

Udostępniane przez:

PAN Biblioteka Kórnicka

Data wydania:

1450.02.20

Prawa:

domena publiczna

Prawa dostępu:

dla wszystkich bez ograniczeń

Digitalizacja:

PAN Biblioteka Kórnicka

Sponsor digitalizacji:

Dofinansowanie w ramach Projektu POPC.02.03.01-IP.01-00-002/16 „Cyfrowe udostępnianie zasobów Polskiej Akademii Nauk – Biblioteki Kórnickiej”

Lokalizacja oryginału:

PAN Biblioteka Kórnicka

Format obiektu cyfrowego:

image/x.djvu