Tytuł:

Votum Je Mci Zamoyskiego hetmana koronnego na propositią seymową w ten sens (ktory iest y tey instructiey seymikowey) uczynioną 1 February 1605 na seymie, w ktorych votum tyka niektorych punctow, na ktore rokoszanie vtyszkowali, y onych sie v KJM vpominali rokosz dla nich podnosząc. Co wyżey obaczysz w instructiey ktorą JKMosc na rokosz wzywaią y z odprawowania rokoszu ktorego diarius iest wyzey zrozumiesz potymze seymie, gdzie to votuie JeMość pan kanclerz, predko sam vmarł, y rokosz nastąpił

Temat i słowa kluczowe:

Polska 17w. ; Zygmunt III Waza (1566-1632) król Polski ; Feliks Kryski z Drobina herbu Prawdzic (1562-1618) kanclerz wielki koronny ; mowy 17w. ; diariusze 17w. ; Jan Zamoyski (1542-1605) Hetman Wielki Koronny Rzeczpospolitej Obojga Narodów ; Rokosz Zebrzydowskiego 1606-1609

Opis:

kop. ; perg. biały, ślady wiązadeł, 17w. ; Stan rękopisu na ogół dobry, k. 218v-219 puste. Rękopis nie ma układu chronologicznego, powstawał zapewne dorywczo w miarę uzyskiwania dokumentów. ; "Ten manuskript iest kanclerza w. k. Kriskiego et Bibliothecae Imci Janusza wdy" - [rkps k. 219v] ; "z Łukaszewiczowych" - [ręką K. W. Kielisińskiego] ; Józef Andrzej Łukaszewicz (30. 11. 1797-13.02. 1873) historyk, nauczyciel, redaktor, bibliotekarz, współwłaściciel drukarni i księgarni. Podczas podróży naukowych do różnych miast nabywał cenne książki dla T. Działyńskiego. Zgromadził cenną bibliotekę, którą odziedziczył jego zięć Mieczysław Łyskowski, sędzia i prezes TCL w Poznaniu. Po jego śmierci część zbiorów nabył J. Leitgeber, część trafiła do biblioteki Z. Czarneckiego w Rusku, ok. 2500 dzieł znalazło się w Bibliotece Bodleyanskiej w Oxfordzie. Trudno ustalić, czy rękopis wszedł do zbiorów Biblioteki Kórnickiej bezpośrednio od Łukaszewicza, a więc za T. Działyńskiego, czy też poźniej za J. Leitgebra. ; Rękopis BK 324 pochodzący ze zbiorów Feliksa Kryskiego, wybitnego męża stanu, stanowi dokumentację jego ożywionej działalności politycznej w czasie pełnienia przez niego funkcji podkanclerzego (od 1609) i kanclerza wielkiego koronnego (od 1613). Rękopis zawiera znaczną ilość dokumentów z rokoszu Mikołaja Zebrzydowskiego, wojewody krakowskiego, w czasie którego Kryski całkowicie i bez reszty oddał się na usługi króla Zygmunta III, uczestniczył w zjeździe wiślickim i rozprawie janowieckiej. Bogato również są udokumentowane wyprawy na Moskwę, których Kryski był nie tylko gorącym zwolennikiem, ale sam na wyprawę moskiewską pociągnął u boku króla. Sprawy szwedzkie potraktowane są raczej marginesowo w latach 1613-1614 (5 dokumentów), w których Gustaw Adolf i stany szwedzkie proponują pokój lub rozejm między obu państwami. Natomiast bardzo liczne są w rękopisie dokumenty o buntach żołnierskich z powodu nędzy, głodu i zalegania w wypłacie żołdu, związane z tym konfederacje żołnierzy inflanckich, smoleńskich, brzeskich, komisje i instrukcje żołnierzy i króla do wojska dla uspokojenia buntów, wreszcie obrady sejmowe nad zdobyciem pieniędzy dla porzucających swoje stanowiska żołnierzy. W mniejszym zakresie poruszone są w rękopisie sprawy mołdawskie, tureckie i tatarskie. Wśród tych historycznie ważnych materiałów dosyć niespodziewanie występują "Listy prywatne ludzi znacznych w roznych materyiach", często bardzo błahych, bardziej uzasadnionych w różnych "Silvach". ; Druk: Czubek, op. cit. T. 2 s. 83-96 redakcja D i B oraz s. 471-480 red. Małecki, Wybór mów staropolskich [...], Kraków 1860 s. 97-102 w wersji odmiennej; Niemcewicz, op. cit. T. 1 s. 260-265

Typ obiektu:

rękopis

Sygnatura:

sygn.BK00324 ; Mf636 ; Mf1156 ; CD92a

Język:

pol

Udostępniane przez:

PAN Biblioteka Kórnicka

Data wydania:

17w.

Prawa:

domena publiczna

Prawa dostępu:

dla wszystkich bez ograniczeń

Digitalizacja:

PAN Biblioteka Kórnicka

Lokalizacja oryginału:

PAN Biblioteka Kórnicka

Format obiektu cyfrowego:

image/x.djvu