Tytuł:

Or. Stanisław Przyjemski, wojewoda poznański*, starosta koniński, dziedzic Wielkiego Koźmina, na prośbę mieszczan koźmińskich powtarza i zatwierdza we wszystkich punktach, klauzulach i warunkach, okazany mu przywilej, wystawiony dnia 7 XI 1575 r. w zamku koźmińskim przez Andrzeja z Górki, kasztelana międzyrzeckiego, wcześniejszego dziedzica w Koźminie. Tr. Andrzej II Górka, kasztelan międzyrzecki, starosta wałecki, gnieźnieński, jaworowski, dziedzic Wielkiego Koźmina, na prośbę tamtejszych mieszczan i przedmieszczan, którzy utracili przywileje fundacyjne, nadane przez poprzednich dziedziców; chcąc przywieść miasto do poprzedniego stanu i uzyskiwać dawniejsze dochody, nadaje im powtórnie prawo magdeburskie, potwierdza dawne targi cotygodniowe w poniedziałki i targi doroczne (jarmarki) w dniu św. Lamberta (17 IX), na święto Dedicationis (po 11 XI), w poniedziałek po niedzieli Oculi (trzeciej niedzieli wielkiego postu), na Zielone Świątki (po siódmej niedzieli po Wielkanocy) i w dniu św. Wawrzyńca (10 VIII), nadane miastu przez książąt polskich, opłatę z nich, zwaną targowe rezerwuje dla dziedzica, z wyjątkiem jarmarku w wielkim poście, z którego dochody oddaje gminie miejskiej; nadaje im też prawo organizowania targu końskiego w każdy poniedziałek oraz wolnego targu mięsnego od soboty przed dniem św. Bartłomieja (24 VIII) aż do Wielkiej Soboty włącznie, z którego dochody oddaje miastu, daje mieszkańcom prawo własności i dziedziczenia domów w Wielkim Koźminie, wraz z gruntami, folwarkami i budynkami, jakie mają poza murami miasta, uwalnia mieszczan od wszystkich świadczeń na rzecz dziedzica, z wyjątkiem czynszu od domów i gruntów (szosu) w wysokości 30 grzywien bieżących pieniędzy polskich od całej gminy miejskiej na rok, i z wyjątkiem 20 grzywien dla mansjonarzy przy kościele parafialnym św. Wawrzyńca, fundowanym przez Hinczę z Rogowa, niegdyś dziedzica w Koźminie, oraz 3½ grzywny i 8 groszy rocznie jako należności zwanej „honorationes alias poczty”**, potwierdza gminie miejskiej jej dawne prawo do użytkowania pustych pól i łąk we wsiach miejskich Ciegliny i Chociszewice, a czynsze z tego płynące przeznacza na potrzeby gminy miejskiej, sprzedaje mieszczanom i przedmieszczanom do rozmierzenia 25 łanów w trzech polach w dziedzictwie swoim Wielki Koźmin, za 600 grzywien groszy od łana, z prawami własności i dziedziczenia, za czynszem rocznym w wysokości 72 groszy od łana***. Gminie miejskiej daje rozmierzone już ogrody, leżące poza miastem, z których czynsz roczny poleca płacić w ratuszu na potrzeby miasta, daje mieszczanom łaźnię publiczną w mieście Koźminie, zbudowaną przez Łukasza z Górki, poprzedniego dziedzica, daje w używanie fosę zwaną przykopem, jednak z poszanowaniem prawa proboszcza kościoła parafialnego do rybołówstwa przy bramie miejskiej w Glinkach, daje im budy chlebowe, garncarskie i kramarskie, stojące obok ratusza, z których czynsz także przeznacza na potrzeby miasta Wielkiego Koźmina, daje gminie prawo wypasu bydła na błoniach i w lasach zwanych Zapust i Mniszek, prawo wodopoju w swoich stawach i jeziorach oraz prawo rybołówstwa w stawie rybnym obok nowego kościoła, prawo wyrębu drzewa na budowę i wycinania zarośli na parkany i płoty, z wyjątkiem dębowego chrustu, za opłatą 2 florenów od każdego ciągnącego konia lub wołu, gminie miejskiej daje miejsce na budowę cegielni obok swojej własnej cegielni, pozwala mieszczanom na ich gruntach budować wiatraki na prawie własności, za czynszem 1 dukata wegierskiego, płaconym rocznie dziedzicowi od każdego wiatraka, nakłada na gminę obowiązek świadczenia zwyczajowych darów w razie gdyby on, lub którykolwiek z następnych dziedziców został wezwany na wojnę. (Wydany dnia 7 XI 1575 r. w zamku koźmińskim).

Temat i słowa kluczowe:

Koźmin Wielkopolski

Opis:

780 x 545 + 50 mm Pergamin, pismo wyblakłe Pieczęć z herbem Lis Sapiehów, wyciśnięta w czerwonym wosku, w blaszanej puszce, zawieszonej na niebieskiej jedwabnej taśmie ; Świadkowie: Wojciech Trach Gniński, kanonik poznański, proboszcz koźmiński, Stanisław Sokołowski, Sebastian Necz, Paweł Golański, burgrabia koźmiński, Wojciech Gorazdowski, Jan Rzecicki, Maciej Czernikowski, Marcin Pigłowski, Władysław Zorzewski. Podpisy: Stanislaus Przyemsky, palatinus Posnaniensis. Andreas a Przyma Przyemski, vexilifer palatinatus Calisiensis. Alexander Przyemski, chorąży kaliski. Vladislaus Przyemski, castellanus Calisiensis, capitaneus Mederecensis. Katarzyna Przyemska. Stanisław Kretkowski. Jan Kazimierz Sapieha. Jan Sapieha. Piotr Sapieha. Katarzyna xiężna Sapiehżyna, łowczyna Wielkiego Xięstwa Litewskiego. Kazimierz xiążę Sapieha, gen. artylerii Wielkiego Xięstwa Litewskiego. In dorso: „v. Kalkreuth contra Kozmin K 95 zu K 39/32.“ “Praesentatum Koszmyn die 23 April 1796 coram commissario ad actum praesentationis denominato et subscripto. Neugebauer Justiz Bürgmeister zu Zduny vigore comissionis“ (XIX) w. „Przywiley miastu Kozmini 1622” *Stanisław Przyjemski został wojewodą poznańskim w 1624 r. **Zwyczajowe opłaty lub podarki, wnoszone zamiast wystawiania asysty z okazji świąt lub przyjazdu dziedzica. *** Pierwsze pole zaczyna się przy drodze idącej obok folwarku pańskiego, obok stawu i młyna zwanego Szymek, szerokością sięga do gruntu zwanego Malchrowe Kliny, długością -do granic wsi pańskiej Staniewo. Połowa drugiego pola zaczyna się od gruntu zwanego Malchrowe Kliny, ma szerokość 11 łanów aż do gruntu zwanego Przydziałki Cieglińskie, długość ¬od drogi poznańskiej aż do granic wsi Staniewo; druga połowa tego pola zaczyna się od gruntu zwanego Kliny Proboszczewskie i Kościńska Miedza, ma szerokość 14 łanów i ciągnie się do gruntu zwanego Particińska Rola, a długością ciągnie się od stawu miejskiego obok nowo zbudowanego kościoła i błonia aż do granic wsi pańskich Orla i Borzęcice. Trzecie pole zaczyna się od gruntu zwanego Partecińska Rola, szerokością sięga drogi idącej do wsi Orla, a długością -miejsca zwanego Wroczewy lub strumyk.

Typ obiektu:

akta ; archiwalia

Sygnatura:

2

Język:

lat

Numer zespołu archiwalnego:

53/4331

Nazwa zespołu archiwalnego:

Akta miasta Koźmin 1575-1846

Udostępniane przez:

Archiwum Państwowe w Poznaniu

Data wydania:

1622 X 17 Koźmin, w zamku (Actum et datum in arce mea Cosminensia feria quinta post festum Sanctae Hedvigis)

Właściciel praw:

Archiwum Państwowe w Poznaniu

Digitalizacja:

Archiwum Państwowe w Poznaniu

Lokalizacja oryginału:

Archiwum Państwowe w Poznaniu

Format obiektu cyfrowego:

image/x.djvu